Sunday 27 May 2007

1984

Жорж Оруэлл “1984”. Эл гайхамшигт зохиолыг эхнээс нь дуустал догдлон байж уншихад сэтгэл хөдлөл яг л ар араасаа түрэх давалгаа шиг нэг оволзож, нэг намсаж, үе үе айдас жихүүдэс, харамсал жигшил хүйт оргиулан нуруу даган гулсах шиг, уншиж дуусаад ч ухаан санаа хэсэгтээ самууран эвгүйцэм. 1949 онд уг зохиолыг бичсэн атал 90 он хүртэл үргэлжилсэн Социалист гэх тоталитар орнуудын далд ертөнцийг хуу хамаад биччихсэнийг одоогийн энэ цаг үеэс харахад цочмоор. (Хойд Солонгос бол одоо дүрээрээ)
Түүх, цаг хугацаа, бодит ертөнц, оюун ухаан, метафизик, хүний нийгэм, байгалийн хууль, амьдрал, хайр ... зарим үед Булгаковыг уншиж байна гэж санагдам. “1984” бол уран зохиол, бас бүхэлдээ философийн бүтээл, оюуны гаргалгаа, гайхамшигт зөн билиг ...
Номонд гардаг Сэтгэхүйн Цагдаа, Хоёрсэтгэхүй, Хайрын Яам, Үнэний Яам, Баримтжуулах Яам, Үзэн Ядалтын 2 минут гэх мэт жигтэй далий хэллэгүүд нь ёстой хахааж байгаамаа.
Тэр улсад эрх мэдэл хэрэгсэл биш, эрх мэдэл бол зорилго. Хувьсгалыг хамгаалах гэж дарангуйллыг тогтоодоггүй юм, дарангуйллыг тогтоох гэж хувьсгал гаргадаг юм, эрүү шүүлтийн зорилго бол эрүү шүүлт мөн, залхаан цээрлүүлэлтийн зорилго бол залхаан цээрлүүлэлт мөн. (бид нэг л алхам хальтирвал ... Их Ах, Дотуур нам бла бла ... )
Дайн бол энхтайван
Эрх чөлөө бол боолчлол,
Үл мэдэх нь хүч
гэх далайн гүрний гол лоозон бий, үүний тайлбар нь бүүр новшийн...
Хүний хар амиа хоохойлох арчаагүй МӨН ЧАНАРаас хувь хүний эрх чөлөөг авч үзсэн эвгүй тайлбар нь явсаар байгаад, хүн бүр л үхдэг, энэ нь түүний хамгийн том ялагдал байдаг болохоор хүн бүрэн захирагдаж, хүн өөрөөсөө татгалзаж чадах юм бол тэрээр Намд шингээд Нам болох юм бол аугаа хүчтэн, үхэшгүй мөнх болж чадна гэх мэтээр бурхан шашны сургааль метафизикт хүргэж ч байх шиг.

Ж.Оруэллийн “1984”, “Амьтны ферм” бүтээлүүд барууны дунд сургуулийн уран зохиолын хичээлийн программд зайлшгүй байдаг юм байна. Манайд одоо уран зохиолын хөтөлбөр нь аягүй бол аль мань мэтийн үед үздэг байсан нөгөө л Никрасов, Пушкин, Чеховын зохиолоос үзэл сурталжуулсан байдлаар ухуулдагаа хэвээрээ явж байгаа даа (90-ээд оны сүүл гэхэд яг янзаараа л байсан, шинэчилсэн байгаасай билээ). 10-р ангид Чойномын шүлгийг манай уранзохиолын багш бүдүүлэг бохироор нь дуудаад хаалга савж одоход ангид гайхаж хоцорсон сурагч олон байсан. Мөн чанараас илүүтэй уран гоё халхавчийг бодит байдал гэж итгэн биширч бүх насаа өнгөрүүлсэн юм чинь багш маань аргагүй ч юмуу гэж бодохоор тэр үеийнхэнд буруу өгч чадахгүй юм л даа одоо.

"1984"-ийг хүмүүс уншиг гээд ингэсгээд зогслоо. Асар догдлон, зарим хэсэгт эвгүйрхэн айж, гэхдээ үг өгүүлбэр бүрт сэтгэл татагдан хөтлөгдсөнөө л магад хэлье. Манайд толгойтой болгон энэ номыг уншаасай, талбай дээр хэвтэж, цэцэрлэгийн бутруу сарьчихаад ардчилал, хүний эрх гэж хашгирч байхдаа ядаж нэг удаа ч гэсэн үүнийг уншсан байгаасай, намдаа хайрлан дурлаж Их Ахаасаа албан тушаал худалдаж аваад төрийн албаар хувийн дансаа зузаалан, хүн болсон хэргээ "бүтээж" байхдаа сайтар тунгааж хэдэнтээ уншаасай ...

Wednesday 23 May 2007

Цаг хугацаагүй ертөнц

Бийр, цаас, будаг, харандаа … ундуй сундуй үзэгдэх зураачийн өрөө … будагний ер бусын үнэр ой ухаанд баларч бүүдийсэн дурсамжийг зурсхийн сэдрээж, аль хэдүйнэ байхгүй болсон гэж бодож явсан бүхнийг минь хөндүүр оргитол сэндийчихэд би сочин баярладаг ... чимээгүй урсгадаг ...
бийрэн бүжгээр амилсан цаг хугацаагүй ертөнц чиг чаг … …
Хүрэлбаатар зураачийн зурагнууд пессимист юм шиг атлаа хүлээлт авчирсан битүү дуудлага, алсын түрлэг адил санагддаг юм …
Өнөөдрөөс эхлээд (5 сарын 24) 6 сарын 3 хүртэл бие даасан үзэсгэлэнгээ гаргаж байгаа сурагтай байна. Сонинд ярилцлага өгснийг нь анх удаа уншиж үзлээ … ... УБ-д байвал 9 жилийн дараах ганц боломжийг бололцоогоор нь ашиглахгүй юу :) Үзэсгэлэнг үзвэл сэтгэгдлээ хуваалцахыг чин сэтгэлээсээ хүсье.
Өдрийн сонины ярилцлага дараах хаягаар:
Ч.Хүрэлбаатар зураачийн тухай эндээс сонирхоорой.

Tuesday 22 May 2007

хар даа


Энд хэдэн нүүр байгаа вэ? Хариу: 12 аймшгийн нүүр бий.
Хараа хурц болтугай.

Monday 21 May 2007

Жестокая любовь

оюутан байхад энэ дууг сонсоол амиа хорлохыг завдаал, гэснээс мань нь арилгасан сонгинод жинхэнэ амьтан болдог байлаа шд, харангуутаа хана цөмлөж зугатаал жэхшиг, сонгино яахав, хажуудаа байгаа "ус"-ыг танихгүй явсаар эцэстээ хатаж хорчийсымдаа хөөрхий гсн ... худлаа худлаа одоо мангасдаж унагаад идчихмээр сайхан сонгино болсон байлэй. желаю тебе счастья ...

Я тебе посвящал все песни свои,
Я себя открывал - что хочешь бери.
И с надеждою ждал, когда же тронется лед,
Только в сердце любимом
Любовь не живет.

А я и не знал,
Что любовь может быть жестокой,
А сердце таким одиноким,
Я не знал... Я не знал...

Но, все равно,
Я тебе желаю счастья.
Нам незачем больше встречаться...
Я все сказал: Я все сказал:

Никого не встречал я прекрасней, чем ты,
И душа замирала от такой красоты.
Но в любимых глазах я увидел ответ,
И застыла душа от холодного "нет".

А я и не знал,
Что любовь может быть жестокой,
А сердце таким одиноким,
Я не знал... Я не знал...

Но, все равно,
Я тебе желаю счастья.
Нам незачем больше встречаться...
Я все сказал... Я все сказал...

А...
я и не знал,
Что любовь может быть жестокой,
А сердце таким одиноким,
Я не знал... Я не знал...

Но, все равно,
Я тебе желаю счастья.
Нам незачем больше встречаться...
Я все сказал... Я все сказал...

Я не знал...
Я не знал...

Но, все равно,
Я тебе желаю счастья.
Нам незачем больше встречаться...
Я все сказал... Я все сказал...

Saturday 19 May 2007

амьсгаа

Харанхуй шөнө надад хар нүд бэлэглэлээ
Түнэр харанхуйг би тэр нүдээр ширтэв ...
Тэгээд ч ялгаагүй, тэмтэчсээр ...

Hийгмээ шүүмжилж нэг хятад найрагч иймэрхүү бичсэн гэжуга. Тэр нийгэм журам ч яахав, ахын зөвлөгөөг дагаж талх барих хийгээд хуушуур түлэхгүйхэн амьдарч сурвал өнөө болоод ирээдүй хойчид минь ачтай гэнэм, алсын хараатай уг зөвлөгөөг сэтгэлийн чанадаас тусган авсу.
Сайн муу, сайн муу, хайртай хайргүй ... цэцгийн дэлбээг нэг нэгээр нь таслан уйлуулж, миний төлөө үхэж байгаа гаслаан ёолоон, амь тавих сүүлчийн дууг хэнэг ч үгүй хийсгэн ... хайртай хайргүй ... гэсээр эцсийн дэлбээрүү шуналтай довтолно... ... хүсэж
байн хүсэхгүй байн ... цаг мөч бүрт хүлж аргамжсан энэ сэтгэлийнхээ хүсч эрмэлзэх хэсгээс бүрмөсөн ангижрахыг хүснэм ... хүслээс ангижрахыг хүсэх нь “туйлын үнэн байдаггүй гэх үнэн” шиг ээ ... парадоксоор жонгилёрдож суухуйд Ницше, Будда нэгэн хүн мэт ...

Заяа төөргөө засах боломж юм шүү гэж
Замбуулинруу намайг туужээ, хүслээр биш,
Занаж эргээд тооцоо бодомз ... гэвч чи хэн билээ?

Амьдрал гэх амьсгаа, амьсгаа бол амьдрал, амьсгаагүйгээр амьдрах гээд үз л дээ гсн ... чухамдаан амьсгаа болбаас ерөөл болой. Хүслээр ирээгүй ч хорогдоод байхым энэ амьсгаанд.

Амьддаа бие биеэ хайрла, хvмvvсээ
Алив сайхан бvхнээ бусдаас битгий харамла!
Хэрэггvй vгийн зэвээр зvрхийг нь бvv шархлуул
Хэн нэгнийгээ харанхуй нvх рvv битгий тvлх! (... би юу хийчив ээ ... гэхшиг)

Friday 18 May 2007

зам

Сая хэд хоног Бөөжинд амьдарлаа. Нэг найзын 5 настай хүү нь төрөлхийн ойрын хараа муу, хоёр нүд нь +10, энэ чигээрээ явбал том болоод бүр хараагүй болно гэсэн байна, аймаар юмаа. Хараа нь муу гэдгийг хагас жилийн өмнө л гэрийнхэн нь мэдсэн гэнэ, тэр болтол баримжаагаар л амьдардаг байж, 4 нас хүртлээ ээжийгээ тод харж үзээгүй, ертөнц угийн ийм л байдаг гэж бодож байсан байх даа...

Аз болоход, төрөлхийн ийм харааны гажиг багаас нь эмчилбэл эдгэх найдвар бий юм байна. Зузаан линз зүүсэн 5-хан настай хүүг хөтлөөд эмнэлэгээр явлаа л даа. Нүд, харааны чиглэлээр дагнасан улсын том эмнэлэг гээд, тэгээд ч өмнө нь нэг удаа үзүүлсэн гэхээр нь Тунрэнь гэж Тиэнань мэн талбайгаас холгүй орших эмнэлэгт очлоо. Буман хүнтэй газар эмчид үзүүлнэ гэдэг манайх шиг тааваараа 9 цагт очоод 11 цагт үзүүлчихдэг биш байна таминь, дугаар авна гэж урьд өдөр нь бүртгүүлээд маргааш нь үүрээр 5 цагт очиж 7-д онгойтол нь очерлоод, ёо гэж аваад 8 цагаас эмч нь ирэхээр дугаарлаж энэ тэр болсоор яг үзүүлэх үйл явц 11 цагт явагддаг, яс юман дээр амжиж үзүүлж байгаа нь сайхан хэрэг. Эмнэлэгт очтол харин зузаан шил зүүсэн 4, 5 настай хүүхдүүд тэрүүгээр дүүрэн, ямар ч байсан хятадууд энэ өвчний учрыг олсон бололтойм, харааны дасгал гээд хүүхдийн бүтэн курс эмчилгээний дасгалын СD гаргачиж. Бага байхад хүүхдийн сэтгүүл дээр хоёр ижил зургийн ялгааг ол, эсвэл энэ утасны нөгөө үзүүр хаа байна ол гээд л зурагнууд гардаг байсан даа, тэр чинь л харааны дасгалууд юм байшд, хүүхэд ч дуртай хийхээр.

Өнөөх жаахан хүү маань 5 настай гэхэд зарим том хүнээс хол дээр, бүр нэг хэрсүү, нүдний шилээ жигтэйхэн хямгадана, эрэгтэй хүүхэд гээд ч юмуу асар хөдөлгөөнтэй, гэхдээ сайн мууг лаг ялгаж байгаамаа, муухай үг хэлж болохгүй гээд ойлгуулчихсан, нэг удаа боожгойг нь ярьсан чинь өөрөө ярих болохдоо надруу заагаад сая таны хэлдэг тэр юм байшдэ тэ ... гээл ярьвал яахуу, цээрэлж хэлж байгаа юм байх чухам ... дуу дуулна, хошин шог ярина, элдэвтэй элдэвтэй, нэг гараа элгэндээ тавиад нөгөө гараа ёсолж байгаад төрийн дуулал дуулнаа болоогүй ... саяхан хос дууны тэмцээнд орж түрүүлсэн гэжуга, ВХ эдэрийг бол юун би ми ... хайрт мэээн аз жаргал ойрхон байн ... эр хүн болохоор би бүгдийг хийнэ ... ааяэ ... эгдүүтэй ... харсан хүн болгон өхөөрддөг, тунчиг царайлаг тэр жаахан хүүгийн мэлмий саруул болоосой гэж чин сэтгэлээсээ залбиръя даа...

Бээжинд зав муутайхан байсан болохоор энэ тэрүүгээр сайн явсангүй, хальт харахад л өөрчлөлт нүднээ ил тод, байшин барилга жагсаад, машин чийчаан сүлжээд, хүн зон нь хөлхөөд ... хэдэн жилийн өмнөхөөс илэрхий цэвэрхэн болоод байна төв гудамжууд нь, ажил төрөл буцлаад байгаа ч хүмүүс нь стресс багатай ч юм шиг, аргагүй биз дээ амьдрал сайжраад ирэхээр аар саар юманд бухимдаад суухааргүй болоо биз.

Би яахав, хальт дасал болсон квадратдаа ирж хэвтсэн шиг, жингүйдэлд орчихсон, зорин байж улаанбаатарынхаа ууланд гарч өвс идэж ус ууж даяан хийснийхээ хэргийг энд гаргах юмсан гэсэн битүү зорилготой ... хүн аалз, ориг япон долоон самурай гэх мэтийг самбаачилж үзэх шулуун санаатай ... хувьдаа төлөвлөгөөт эдийн засгийн бодлого хэрэгжүүлж, үзэл бодлын эрх чөлөөг эдлүүлэх чухал плантай ...

Thursday 17 May 2007

чанар

... ай чааваас хүний чанар их мууджээ гээд хүмүүс хэнгэнэтэл санаа алдах юм, бие биенээ л хэлээд байгаа бололтой, яригч этгээд өөрөө тун гайгүй хүн л дээ, дэргэдэх хүн нь л ... дэргэдэх хүн болохоор хажуудахыгаа “чи ч дээ мөсгүй шаар байгаам даа” ухааны юм бодоостой ...

Буржгар сахалт нэг өдөр хүмүүст сайн үйл бүтээхээр сэтгээд тиймийн тулд эхлээд боловсрол эзэмшихээр шийдэв. Тэдний ангид байдаг гонжгор цагаан онц сураад жигтэйхэн гэнэ шүү, буржгар сахалтын шар хөдлөөд илүү мэрийсэн ч гонжгор цагаан ач тач үзээд байнаа. Сургуулиа төгсөөд нэг салбарт гарсан нөхдүүд бас л өрсөлдөж гарав, сүүлдээ ямар ч аргаар хамаагүй гонжгор цагааныг л давж байвал хамаагүй болсон тул хажуу дэргэдэх хүмүүсийг нь урвуулж, дээгүүр доогуур үг хэл шургуулж байж замаасаа арай гэж зайлуулав ... сайн үйл бүтээх анхны зорилго нь ердөө хэн нэгэнтэй өрсөлдөх, ямар ч хамаагүй аргаар давж ялах атгаг тачаал болон хувирчээ ... буржгар сахалтын өрсөлдөөн ийнхүү хуйвалдаан болов оо ... яахав тэгээд буржгар сахалт "тээг болох шаврууд"-гүйгээр хүмүүст тустай үйлээ амар тайвнаар бүтээсэн байж болно, гэвчиг зүй нь бол шинээр сэтгээд илүү хөдөлмөрлөсөн бол буржгар ч гонжгор ч хэн хэн нь зэрэгцээд л хүмүүст сайн үйл бүтээж болох байсансан ... эцсийн дүнд хүмүүс хоёр дахин илүү сайн сайхан зүйлийг амсаж хүртэх байлаа ...

За ингээд ярихаар улсууд манийг нь амьдралаас тасархай амьтан гэх байх л даа, магадгүй ээ ... гэхдээ л хор найруулах нь гонжгор цагааныг давж гарах цорын ганц зам биш шүү дээ ... дан муу хүн дан сайн хүн гэж хаа ч байдаггүй л биз дээ, соци үеийн “реалист” зохиолын баатрууд биш дээ.

... үргэлжилнэ.

Мэдрэмжүүд минь

Бясалгалд суув аа. 10 хоног чимээгүй суудаг. Өмнө нь зөндөө удаа явж байсан л даа. Энэ удаад арвин ургацтай харин. Урьд нь суухдаа юу ойлгож...